Obowiązek szkolny powoduje, że wszystkie dzieci, zarówno zdrowe, jak i te z niepełnosprawnościami powinny znaleźć miejsce w placówce oświatowej. Wyjątek stanowi tylko nauczanie indywidualne, organizowane w domu oraz nauczanie domowe. Na urzędzie gminy, w której mieszka dziecko, spoczywa obowiązek zapewnienia dowozu do przedszkola lub szkoły, jednak tylko w określonych sytuacjach.

W jakich?

O tym poniżej.

W przypadku dzieci zdrowych gmina ma obowiązek zapewnić dowóz w sytuacji, gdy odległość do najbliższego przedszkola (dla dzieci objętych obowiązkowym rocznym wychowaniem przedszkolnym)  lub  do szkoły  (w przypadku uczniów klas I-IV  szkoły podstawowej) przekracza 3 km, zaś w przypadku uczniów klas V-VI oraz gimnazjów –  przekracza 4 km.

Inaczej przedstawia się sytuacja dowozu uczniów z niepełnosprawnościami.

Tutaj obowiązek dowozu nie jest zależny od odległości (kilometrów) od przedszkola/ szkoły.

Zgodnie z art. 17 ust.3a obowiązkiem gminy jest „zapewnienie uczniom niepełnosprawnym (…) bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu.

A zatem….

Komu przysługuje bezpłatny transport i opieka?

• wszystkim dzieciom uczęszczającym do „zerówek” (czyli 5-letnim, objętym obowiązkowym rocznym wychowaniem przedszkolnym),a także dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami uczęszczającej do szkół podstawowych i gimnazjów
• uczniom szkół ponadgimnazjalnych z niepełnosprawnością ruchową, upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym do ukończenia 21 roku życia
• dzieciom młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi- do ukończenia 25 roku życia

Kto realizuje obowiązek dowozu? 

Gmina, w której mieszka dziecko ma obowiązek zapewnić mu dowóz. Aby uzyskać takie wsparcie, należy zwrócić się do Wydziału Oświaty w gminie, w której mieszkamy.

A co, jeśli sami dowozimy dziecko?

W sytuacji, gdy rodzic sam zapewnia transport dla dziecka może starać się o zwrot kosztów dowozu. W tym celu musi podpisać umowę z wójtem/ burmistrzem/ prezydentem miasta, określającą warunki zwrotu kosztów. Tak jak w przypadku starania się o dowóz, najlepiej udać się do Wydziału Oświaty.

O czym jeszcze warto wiedzieć?

Gmina nie może rodzicowi narzucić rozwiązania: dowozu lub zwrotu kosztów. Decyzje Sądów Administracyjnych wyraźnie wskazują, że wybór co do formy transportu: zorganizowanej przez gminę czy przez rodziców, należy tylko i wyłącznie do rodziców.

Gmina nie powinna także przeprowadzać z tego tytułu procedury administracyjnej. W tej kwestii orzeczenia sądów także są jednoznaczne. Realizacja obowiązku  wynikającego z art. 17 ust.3a  ustawy o systemie oświaty nie uzasadnia przeprowadzenia procedury i wydania decyzji administracyjnej.

Co zatem zrobić, gdy napotykamy trudności ?

Najpierw należy pisemnie wezwać władze gminne do usunięcia naruszenia prawa, a jeśli to nie poskutkuje złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Pomimo, że ustawa o systemie oświaty dosyć wyraźnie określa obowiązki gminy wobec ucznia z niepełnosprawnością, rzeczywistość nadal nas zaskakuje. Niektórzy rodzice nadal spotykają się z dużym problemem, starając się skorzystać z tego ustawowego prawa.

W takich sytuacjach staramy się służyć w wsparciem. Dlaczego?

Ponieważ warto być wytrwałym i konsekwentnym, tak jak pokazała mama Patryka (reportaż z tej sprawy publikowaliśmy wcześniej). Dzięki jej determinacji Patryk jest obecnie dowożony do szkoły. Cieszymy się, gdy możemy pomóc.